19 Nisan 2014 Cumartesi

Daniel Tammet Bilmenin farklı yolları

29 yaşındaki otistik Daniel, muazzam büyüklükteki sayıları resim olarak aklında tutuyor. Bir haftada en zor dili öğreniyor


DUSTİN Hoffman’ın canlandırdığı “Yağmur Adam” filmindeki otistik karakterin bir benzeri de İngiltere’de yaşıyor. 1979’da dünyaya gelen Daniel Tammet, muazzam büyüklükteki sayıları aklında tutabiliyor ve her dili 1 hafta gibi kısa bir sürede öğrenebiliyor. Daniel, 100 bine kadar tüm sayıları zihninde resim şeklinde

görüyor. Mesela 89 sayısı onun zihninde kar yağışı resmi. 289 sayısını çirkin olarak görüyor. 333 ise çekici. Çarpım işlemlerinde iki şeklin birbiriyle çarpışıp üçüncüsünü ortaya çıkardığını düşünüyor. Sonsuza kadar giden pi sayısını ezbere en uzun söyleyebilen kişi unvanını taşıyor. 5 saatte 22 bin 514 hanesini ezbere söyledi. İngilizce, Fransızca, Fince, Almanca, İspanyolca, Litvanyaca, Romence, İzlandaca gibi 10 dili okuyup konuşabiliyor. Dünyanın en zor dilleri arasındaki İrlandaca’yı bir haftada öğrenerek İrlanda televizyonunda kendi dillerinda demeç verdi. Hatta “manti” adında yeni bir dil yarattı.

NASA, Dustin Hoffman'in canlandirdigi "Yagmur Adam" karakterine esin kaynagi olan ve hafizasinda 9 bin kitap bulunan 54 yasindaki otistik Kim Peek'i incelemeye aldi. Insan beyninin sirlarina ermeye çalisan NASA, aritmetik hafizasi ile herkesi sasirtan ve bu yetenegiyle Oscar ödüllü "Yagmur Adam" filmine konu olan Kim Peek'in beynini incelemeye basladi. Kitaplari kisa bir sürede okuma yetenegine sahip olan Kim Peek'in hafizasinda 9 bin kitap bulunuyor. ABD'deki pek çok kentin haritasini da ezbere bilen Peek, dünyada yasanmis bütün büyük olaylari da tarihleriyle hatirlayabiliyor.

Scientific American dergisinde yayinlanan konuyla ilgili makalenin yazarlarindan Darold Treffert, "Kim'in hikayesi, bize insan beyninin düsündügümüzden daha yetenekli oldugunu ortaya koyuyor. Tipki diger bilginlerde oldugu gibi, beyninin bir kismi devre disi kalirken, öteki taraflarda yasanan gelismeler dikkat çekici yeni kabiliyetler kazandirmis. Bu da bize hepimizin kayda deger bir gizli entelektüel potansiyelimiz oldugunu gösteriyor. Ancak Kim ve diger dahileri inceleyerek, bu güçlerimizi nasil uyandirabilecegimizi ögrenebiliriz’ dedi.

IQ TESTINDE VASAT NASA da uzun uzay yolculuklarinda astronotlarin beyninin nasil çalistigini çözebilmek için Kim’in beyninin nasil çalistigini desifre etmek istiyor. Simdi 54 yasinda olan Kim’in dogdugunda beyin kökünde bulunan beyincigi tam gelismemisti, ayrica iki beyin lobunu birbirine baglayan köprücüklerden bulunmuyordu. 4 yasina kadar konusamayan ve küçüklügünde özürlü oldugu sanilan Peek, ileriki yaslarda yetenekleriyle herkesi sasirtmaya basladi. Gerçi IQ testlerinde vasat sayilacak 87 puana ulasabiliyor, ama bazi alanlarda zirve yaparken, bazi alanlarda da hiç performans sergileyemiyor. Gömleginin dügmelerini bile ilikleyemeyen ancak hafizasina aldigi kitaplari, hangi tarihin haftanin hangi gününe denk geldigini sip diye söyleyebilen Kim Peek için babasi, ‘Okuduklarinin yüzde 98’ini hatirliyor. Hard diske yazilim kopyalamak gibi, ama Kim’in hafizasi asla çökmüyor’ diyor.

Neler Yapabiliyor? Hafizasinda 9 bin kitap bulunuyor. Herhangi bir tarihin haftanin hangi gününe denk geldigini söyleyebiliyor. ABD’deki bazi kentlerin haritalarini oldugu gibi hafizasina almis durumda. Klasik müzige özel ilgisi var. Dinledigi parçanin hangi bestekara ait oldugunu, ne zaman yazilmis oldugunu hemen söylüyor. Dünya tarihindeki büyük olaylari, tarihlerini, aktörlerini hatirliyor. Telefon kodlarini, posta kodlarini ezbere biliyor. Filmleri, konulari ve oyunculariyla hatirliyor.

http://www.youtube.com/watch?v=fOBAPRQT-Zo

Hiç yorum yok: